გადადი ბმულზე  და დაალაიქე  ფეისბუქის "მე მიყვარს მარტვილი"–ს გვერდი

https://www.facebook.com/pages/%E1%83%9B%E1%83%94-%E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A1-%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%A2%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98-me-miyvars-martvili/124894980919112

MARTVILI

Martvili Trails / მარტვილი, ტურისტული ბილიკები

ჭყონდიდის ეპარქია

მე მიყვარს მარტვილი / me miyvars martvili-ის მიერ 2011 წლის 25 09, კვირა, 14:11-ზე

ჭყონდიდის ეპარქია დასავლეთ საქართველოში სამეგრელოს ცენტრალურ ნაწილში მდებარეობს. იგი მოიცავს ქალაქებს: აბაშას, მარტვილს, ჩხოროწყუსა და მათ მიმდებარე ტერიტორიას. ჭყონდიდის ეპარქიას აღმოსავლეთიდან ესაზღვრება ხონის, დასავლეთიდან ზუგდიდ-ცაიშის, ჩრდილოეთიდან მესტიისა და ზემო სვანეთის, სამხრეთიდან ფოთისა და სენაკის და შემოქმედის ეპარქიები. საეკლესიო ტრადიცია ქრისტიანობის ქადაგებას ამ მხარეში წმინდა მოციქულ ანდრია პირველწოდებულს მიაწერს. პირველი ეკლესია წმინდა მოციქულს მთელს ეგრისში ცნობილი კერპის - მუხის ხის, მეგრულად „ჭყონი დიდი“ მოკვეთილი მასალისგან აუგია. გადმოცემით, მისი სახელწოდებაც „ჭყონდიდი“ სწორედ აღნიშნულ ფაქტს უკავშირდება. IV საუკუნიდან ქვეყნის მოქცევასთან ერთად ეს კუთხეც გაქრისტიანდა, მაგრამ VI ს. II ნახევრიდან ამ მხარეში დაარსებულ ბერძნულენოვან ეპარქიებს შორის გადანაწილდა. აფხაზთა მეფეების მიერ IX-X სს. ამ მხარეში დაარსებულ ქართულენოვან ეპარქიათა შორის (მოქვი, ბედია, ცაიში...) ჭყონდიდი ოდიშის უპირველეს სამღვდელმთავრო კერად ითვლებოდა. ჭყონდიდის სამღვდელმთავრო კათედრა დაარსებიდან (X ს.), მთელი მისი არსებობის მანძილზე ქართული ქრისტიანული კულტურის უმნიშვნელოვანესი კერა და დასავლეთ საქართველოს ერთ-ერთი უპირველესი ეპარქია იყო. ჭყონდიდელი მღვდელმთავრის დიდი გავლენისა და ავტორიტეტის გამო წმინდა მეფე დავით აღმაშენებელმა უმაღლესი საერო თანამდებობა - მწიგნობართუხუცესობა მიანდო და მეფის შემდეგ სამეფოს პირველ პირად აქცია. შემდეგში მეფე დავითმა ჭყონდიდელს კიდევ ორი ეპარქია - ბედია და ალავერდი დაუქვემდებარა, რაც მისი მზარდი გავლენის მიმანიშნებელია. ჭყონდიდელ-მწიგნობართუხუცესი ზოგჯერ ქართლის უპირველესი საეკლესიო იერარქი - კათოლიკოსიც ხდებოდა.
საქართველოს პოლიტიკური დაშლილობის ხანაში XV-XVIII სს. ჭყონდიდელი ეპისკოპოსი აფხაზეთის კათოლიკოსს ექვემდებარებოდა და სამეგრელოს სამთავროსა და მთლიანად დასავლეთ საქართველოს პოლიტიკურ ცხოვრებაში მნიშვნელოვან ფუნქციას ასრულებდა. XVII ს-ის 80-იან წლებამდე ოდიშის სამთავროში არსებულ ექვს სამღვდელმთავრო კათედრიდან ჭყონდიდი უპირველესად ითვლებოდა და გარკვეულ დროს ბედიისა და ცაგერ-სვანეთის ეპარქიების სამწყსო ტერიტორიასაც მართავდა.
საქართველოს ეკლესიის ავტოკეფალიის გაუქმებიდან, დასავლეთ საქართველოში XIX საუკუნეშივე განახლებულ სამღვდელმთავროთა შორის ოდიშის ეპარქიის სახელით აღდგენილი მთელი სამეგრელოს ერთადერთი კათედრა 1882 წლიდან გურიის კათედრასთან გაერთიანდა და გურია-ოდიშის ეპარქია ეწოდა. იმ პერიოდში ეპარქიას მართავდა ცნობილი მღვდელმთავარი და საქართველოს მიერ წმინდანად შერაცხილი ალექსანდრე ოქროპირიძე. გაერთიანებული ეპარქიის კათედრა ამჟამად ფოთში იყო, ხოლო რეზიდენცია - მარტვილში. 1917 წ. ავტოკეფალიის აღდგენის შემდეგ განახლდა ჭყონდიდის ეპარქიაც.

მე მიყვარს მარტვილი / me miyvars martvili

გეოგრაფიული მდებარეობა:
მარტვილის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს დასავლეთ საქართველოს ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში. ჩრდილოეთით ესაზღვრება ლენტეხის, აღმოსავლეთით ხონისა და ცაგერის, სამხრეთით აბაშის, დასავლეთით სენაკისა და ჩხოროწყუს რაიონები.

მარტვილის ტერიტორიის სამხრეთ ნაწილი უჭირავს დაბლობს, რომელიც სამხრეთ-დასავლეთიდან ჩრდილო-აღმოსავლეთისაკენ მაღლდება 60-დან 170 მეტრამდე. უმაღლესი ადგილი, ტეხურას სათავე მდებარეობს ზღვის დონიდან 3003 მეტრზე. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიას სამხრეთ-დასავლეთით გასდევს ასხის მთის მასივი, რომელიც მდიდარია კარსტული გამოქვაბულებით, ჩანჩქერებით, წიაღისეული საბადოებითა და საამშენებლო კირქვით. ლებარდეს, „ჩეგოლასა “ და დვირის მთები მდიდარია სამკურნალო მინერალური წყლებით.

მდინარეთა ულამაზესი ხეობები ნაპირებზე ქმნის შესანიშნავ რელიეფურ წარმონაქმნებს, მცირე მდინარისპირა ვაკეებს და ზეგნებს, სადაც ათასწლოვან ალუვიურ ნიადაგზე შესანიშნავი ბაღებია გაშენებული.

მთის მასივები მდიდარია სხვადასხვა მცენარეთა და ცხოველთა უნიკალური ჯიშებით.

ისტორია:
  მარტვილი- ქალაქი აბაშისა და ინჩხიის ხეობებში, ზღვის დონიდან 170 მეტრ სიმაღლეზე მდებარეობს. მარტვილის სამხრეთ-აღმოსავლეთით, ჭვენიას მაღალ სერზე, იქ, სადაც მარტვილის სამონასტრო ანსამბლეა განლაგებული, წინაქრისტიანულ ხანაში იდგა უზარმაზარი მუხა ჭყონდიდი , რომელიც კერპად მიიჩნეოდა. ძველ საქართველოში ხეთა თაყვანისცემის მძლავრი კულტი არსებობდა. წმინდა ხე ასოცირდებოდა სიუხვესა და ნაყოფიერებასთან. ამასთანავე ხესთან ასრულებდნენ რიტუალებს და შესთხოვდნენ პირუტყვის მომრავლებასა და დაცვას , გვარის გამრავლებას, მეთემეთა ჯანმრეთელობას და ა.შ.

გადმოცემებით, ჭყონდიდის ხეს მსხვერპლად ეწირებოდა დედისერთა ჩვილი ბავშვი. ხალხის რწმენით თვით ხეში მცხოვრები კერპი ითხოვდა ადამიანებისგან მსხვერპლს.ხალხური გადმოცემით სახელწოდება მარტვილი წარმოსდგა მეგრული სიტყვა მარყვიი-დან ( მე მოგკალი ).

ჭყონდიდის კერპი (ხე) წმინდა ანდრია პირველწოდებულს მოუჭრია , რომლის სახელსაც უკავშირდება საქართველოში ქრისტიანობის გავრცელება.
ქრისტიანობის გამარჯვების შემდეგ მუხის ადგილზე ხის სენაკი ან ტაძარი ააგეს, რომლის ირგვლივ შემდეგ შეიქმნა მონასტრის მთელი კომპლექსი , რომელსაც მარტვილი ეწოდა.

მარტვილი დიდი ისტორიული და კულტურული წარსულის კერაა. აქ უძველესი  დროიდან ენთო განათლებისა და კულტურის ჩირაღდანი. მეათე საუკუნეში ჭყონდიდში მოღვაწეობდნენ დიდი  ჰიმნოგრაფები იოანე მინჩხი და სტეფანე სანანოიძე. მარტვილში, იგივე ჭყონდიდში, იწერებოდა და ვრცელდებოდა, უნიკალური სასულიერო  თუ საერო  ნაწარმოებები. უეჭველია, რომ აქ აღიზარდა მწიგნობართუხუცესის, მოძღვართ-მოძღვარის გიორგი ჭყონდიდელისზედამხედველობითა  და მისივე იდეებით, საქართველოს უბრწყინვალესი სიუზერენიდავით აღმაშენებელი. ამ კერას უკავშირდება დიდი მოძღვრის ანტონ ცაგერელ-ჭყონდიდელის მოღვაწეობაც, რომელმაც მარტვილში შექმნა პირველი ქართული სახელმძღვანელო ლოგიკასა და ფსიქოლოგიაში.

მარტვილში სოფელ ინჩხურში დაიბადა მისი უწმიდესობა და უნეტარესობა ამბროსი(ერისკაცობაში ბესარიონ ზოსიმეს ძე ხელაია) ქართველი სასულიერო და საზოგადო მოღვაწე, მეცნიერი, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს - პატრიარქი მცხეთა თბილისის მთავარეპისკოპოსი 1927 წლებში.
სოფელ სალხინოში მდებარეობს დადიანების საზაფხულო რეზიდენცია .
„სამეგრელოში მარტვილს ჰქონდა ისეთივე მნიშვნელობა, როგორც რომის ქალაქს ფრანგთა შორის დასავლეთის ეკლესიაში“ წერდა გაზეთი „ივერია“ 1878 წელს
მარტვილის ისტორიის ნარკვევები პერიოდულად განთავსდება ჩანართში ” მარტვილის სიახლეები”
მოსახლეობა:  46973

მათ შორის :   ქალაქი მარტვილი  6696

აღწერა ზოგადი ინფორმაცია

აღწერა მარტვილი (ძველი სახელწოდება - ჭყონდიდი) — ქალაქი საქართველოში, მარტვილის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს მდინარე აბაშისწყლის ნაპირას. ქალაქად გამოცხადდა 1964 წელს და ეწოდებოდა ”გეგეჭკორი”. მოსახლეობა 20,1 ათასი (2002 წ.). ქალაქში არის სამრეწველო საწარმოები, ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის დაწესებულებები. მარტვილში არის ჭყონდიდის ეპარქიის კათედრა და რეზიდენცია.მარტვილის რაიონი მდებარეობს თბილისიდან ჩრდილო-დასავლეთით. მანძილი დედაქალაქიდან რაიონულ ცენტრამდე 279 კმ-ია. მისი ტერიტორია 880.6 კვ.კმ-ია.იგი მდინარე რიონის მარჯვენა ნაპირიდან აბაშისა და ტეხურის ხეობებშია გაშლილი ეგრისის მთაგრეხილებამდე. მას ესაზღვრება იმერეთი, რაჭა-ლეჩხუმი და სვანეთი. ტერიტორია ზღვის დონიდან 150 მეტრ სიმაღლიდან 2000 მეტრ სიმაღლემდე იშლება ზოგადი ინფორმაცია რაიონი მთლიანად ადგილობრივი თვითმმართველობის ერთეულს, მუნიციპალიტეტს წარმოადგენს. მისი წარმომადგენლობითი ორგანოა საკრებულო, აღმასრულებელი ორგანო — გამგეობა. მმართველობის ადმინისტრაციული ერთეულებია: რაიონის გამგებლის წარმომადგენელი ქალაქში — 1: მარტვილი; რაიონის გამგებლის წარმომადგენელი — : აბედათის, ბანძის, გაჭედილის, გურძემის , დიდი ჭყონის, დოშაყის, ვედიდკარის, თამაკონის, ინჩხურის, კიწიის, კურზუს, ლეხაინდრავოს, ნაგვაზავოს, ნახუნაოს, ნაჯახაოს, სალხინოს, სერგიეთის, ტალერის, ხუნწის; რაიონის გამგებლის წარმომადგენელი — 1: ონოღია.